ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ
απο τον ΓΙΑΝΝΗ ΧΟΥΒΑΡΔΑ!
Οι τέσσερις ακίνητοι, ανέκφραστοι και γκρίζοι σαν τον γρανίτη άντρες στις τέσσερις στις τέσσερις άκρες της σκηνής, καθισμένοι σε καρέκλες, με μαύρα κοστούμια και μαύρα γυαλιά, που μοιάζουν μυστικοί πράκτορες, θα μας παρακολουθούν σ’ όλη την διάρκεια της παράστασης και θα καταγράφουν τα πάντα με κάμερες. Θα δίνουν τον τόνο παίζοντας στο ακορντεόν το σκοπού που θα βάλει σε κίνηση τους αρμούς του κορμιού μας για να χορέψουμε:! Πόσο γκρίζα μπορεί να είναι η ζωή πλούσιων και ισχυρών ανθρώπων που εξαγόρασαν την ελευθερία και τις αξίες τους για την εξουσία και τον πλούτο?
Αλλ’ ας πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή. Σάββατο βράδυ, στην Κεντρική Σκηνή του υπέροχα ανακαινισμένου Εθνικού Θεάτρου. Φθάσαμε ως εδώ περνώντας μέσα απο άγρια παραμελημένους δρόμους στοιχειωμένους απο νεαρές ασιάτισσες πορνές που κάνουν πιάτσα στις οκτώ το βράδι, τραβεστί που γελούν δυνατά ψωνίζοντας νεαρούς, και ντίλερς ναρκωτικών που ανταλάσσουν χέρι με χέρι λευκά φακελάκια με μπλέ χαρτονομίσματα...Μια όαση πολιτισμού στο εφιαλτικά κατεστραμένο κέντρο της πόλης. Και τι όαση! Το τρίτο κουδούνι σημαίνει, κι η εικόνα μιας νεαρής γυναίκας προβάλλει σε γιγαντοοθόνη στο βάθος ενώ η ίδια η γυναίκα ξεχύνεται στη σκηνή τρέχοντας κι επιδίδεται σ’ ένα ξέφρενο χορό. Οι τέσσερις άνδρες από γρανίτη αναταρράζονται στις τέσσερις ακρες της σκηνής και σαν να ξυπνούν ... Η παράσταση του έργου «Εμίλια Γκαλότι» του Γκοτχολντ Εφραίμ Λέσινγκ έχει αρχίσει... Θα παρακολουθήσουμε να εκτυλίσσεται ένα συγκλονιστικό δράμα που γράφτηκε τον 18ο αιώνα κι είναι εφιαλτικά σημερινό. Η αλήθεια και η φυσικότητα, η αγάπη και η ελευθερία ενάντια στον εγωϊσμό και την διαφθορά στον συμβιβασμό και την αυθαιρεσία! : Η Εμίλια ζητά απ’ τον πατέρα της να την σκοτώσει προκειμένου να μην ατιμαστεί, κι εκείνος το πράττει!! Ένας πατέρας αγνός και τραχύς, μια κόρη νεαρή και αγνή σαν λουλούδι, μια μητέρα που κουβαλάει τη διαφθορά που όλοι αποκαλούν ρεαλισμό, ο αγαπημένος εραστής που δολοφονείται απο τον ηγεμόνα για την ακρίβεια απο τον παρατρεχάμενό του λίγο πριν απο τον γάμο, κι ένας ηγεμόνας που γοητευμένος απο το ολόφρεσκο λουλούδι, κάνει τα πάντα για να το αποκτήσει. Όταν σκοτώνουν τον αγαπημένο άντρα που πρόκειται σε λίγο να παντρευτεί η Εμίλια με το πρόσχημα της διάσωσης οδηγείται στον πύργο του ηγεμόνα που συμπτωματικά ειναι πολύ κοντά στο σημείο του φόνου. Τη συνοδεύει η μητέρα της, που είναι πάντα η φωνή της λογικής και γοητεύεται απο την ιδέα μιας τόσο γρήγορης ...αντικατάστασης τόσο, μάλιστα. επιτυχημένης! Σ’ αυτήν ακριβώς την κρίσημη στιγμή εμφανίζεται ο πατέρας. Οργισμένος για το φονικό του παρ’ ολίγον γαμπρού του που αγαπά κι εκτιμά, φρικιά στην ιδέα οτι η κόρη του θα μπορούσε να προδώσει τόσο εύκολα τον έρωτά της... Πρόσωπο καταλύτης η ερωμένη του πρίγκηπα που εμφανίζεται για να διεκδικήσει τον εγωκεντρικό άνδρα. Ενημερώνει τον πατέρα για τα γεγονότα, κι εκείνος ζητά επιτακτικά να δει τη γυναίκα και την κόρη του, χωριστά όμως. Στέλνει την επιπόλαιη μητέρα στο σπίτι και καλεί την Εμίλια για να διαπιστώσει το δικό της ποσοστό διαφθοράς... Βρίσκει το κρίνο του αμόλυντο, αλλά ο πρίγκηπας σκοπεύει να το φυλακίσει με το πρόσχημα της προστασίας... Η Εμίλια έχει ήδη υποστεί πιέσεις προκειμένου να ενδώσει παρά τη θέλησή της και καθώς δεν μπορεί να ελπίζει στην επιρροή του πατέρα της βλέπει τη θηλιά να σφίγγει γύρω απο τον λαιμό της....Μιά σπαρακτική σκηνή εκτυλίσσεται ανάμεσα στον πατέρα και την κόρη. Και σε λίγο η Εμίλια που υποδεικνύει στον πατέρα της τι πρέπει να κάνει για να την απαλλάξει απο την ταπείνωση! Πέφτει νεκρή απο τις σφαίρες του πιστολιού της ... ερωμένης του Πρίγκηπα που το έχει παραχωρήσει στον πατέρα για την άμυνά του.... Η παράσταση κορυφώνεται εδώ. Σ’ όλη τη διάρκειά της έχει κυριαρχήσει το μοτίβο ....στους ήχους του οποίου οι τέσσερις άνδρες –που παίζουν ένα ρόλο ανάλογο με τον χορό της αρχαίας τραγωδίας- χορεύουν σε μια μοντέρνα χορογραφία κάθε τόσο με κορυφαίο τον σατανικό παρατρεχάμενο Μαρινέλλι που υποδύεται εξαίσια ο Νίκος Κουρής ...Οι τέσσερις ανδρες είναι είπαμε ο χορός. Ένας χορός που αντιστοιχεί σε μια διεφθαρμένη εποχή... Ένας χορός που καθρεφτίζει την κοινωνία απ τα σπλάχνα της οποίας έχει βγεί, και δεν είναι δίκαιος, δεν είναι ευγενής, κυριαρχείται απο το φαίνεσθαι, φθονεί, και δεν τάσσεται υπέρ του ορθού... Παρακολουθεί με συγκρατημένη αλλά φανερή κακεντρέχεια... Και καταγράφει με κάμερα. Ακριβώς σαν ... τηλεοπτικό κοινό μπροστά στα κουτσομπολιά των μεσημεριανάδικων! Ο έμπειρος και ταλαντούχος σκηνοθέτης Γιάννης Χουβαρδάς γνωρίζει πολύ καλά τον κώδικα των παραβολών των παραπομπών και των συμβολισμών. Βασισμένος σ’ ένα γεροχτισμένο μύθο και σ’ ένα δυνατό κείμενο χρησιμοποιεί το έργο σαν παγοθραυστικό για συνεχεις και αλλπάλληλες προβολές στη συγχρονη πραγματικότητα. Η εγκεφαλικότητα ωστόσο μοιάζει να επικαλύπτει το συναίσθημα σαν τον ψυχρό αέρα του Φλεβάρη. Κι έτσι ένα έργο με τόσο πάθος στέκει παγωμένο στις όχθες του μυαλού μας χωρίς να μπορεί να εισχωρήσει στις καρδιές και τα σπλάχνα μας για να μας βάλει φωτιά με τα μυνήματά του. Είναι υλικό για σκέψη, αλλά δεν φουντώνει το συναίσθημα και δεν απογειώνει το μυαλό μας. Φαλκιδεύει και τους ηθοποιούς: κάνει διστακτικό και αμήχανο τον Ακύλα Καραζήση στο ρόλο του Πρίγκηπα, προσεκτική την Θέμιδα Μπαζάκα στο ρόλο της μητέρας, συγκρατημένο τον Μηνά Χατζησάββα, έναν ηθοποιό που φημίζεται για το πάθος του, στον ρόλο του πατέρα. Και οι τρείς είναι άλογα κούρσας. Θέλουν πλαίσιο, κι όχι χαληνάρι. Αντίθετα η στενή καθοδήγηση φαίνεται να λειτούργησε θετικά στον εξαιρετικών προσόντων Νίκο Κουρή, που φόρεσε το κοστούμι του διεστραμένου και αδίστακτου αυλικού αλλά βοήθησε και την Στεφανία Γουλιώτη να πλάσει ένα ρόλο γλυκειάς πειθαρχιμένης έξυπνης ζεστής και έντιμης νέας γυναίκας που συγκλονίζεται απο το πάθος της για ζωή όπως κάθε υγιής νέος άνθρωπος. Ο μίνιμαλ, σχεδόν άδειος σκηνικός χώρος με δύο βυθιζόμενα επίπεδα που εξυπηρετούν την είσοδο και αποχώρηση των ηρώων, είναι εξαιρετικά λειτουργικός και είναι δημιούργημα του Γιάννη Χουβαρδά επίσης. Ψυχρά ή σκοτεινά χρώματα στα μοντέρνα κοστούμια προωρισμένα να ντύσουν χαρακτήρες κι όχι προσωπα, σχεδιασμένα απο την Ιωάννα Τσάμη. Η νεαρή Εμίλια μόνο φοράει εκτυφλωτικά λευκά και κόκκινα την ώρα ακριβώς που βιώνει το γάμο και τον θάνατο...Υπέροχοι όπως πάντα οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου. 